"Hart van Grave", archeologische vondsten getort langs de A50, zeldzame vondsten.

Zeldzame vondsten uit het "Hart van Grave" ontdekt.

De grond uit de bouwput van het "Hart van Grave" is gestort langs de
A50 voor de brug van Ewijk - Beuningen richting Arnhem, dit aan de
rechter kant van de snelweg over een lengte van 500 meter.
Hier heb ik drie weken lang de grond nauwlettend in de gaten
kunnen houden, ter plekken in de bouwput was dit niet mogelijk
geweest zoveel vondsten nog te kunnen bergen.
Bij het storten van deze grond werd deze stort weer eens door de
dragline uit elkaar gezet zodat ik ook steeds met de detector er bij kon,
dit werd mogelijk gemaakt door de dragline machinist die mij steeds
de gunst verleende het vlak te kunnen aflopen naar metalen voorwerpen.

Verschillende beerputvullingen met materiaal als kruiken, kannen,
kroezen en heel veel aardewerkfragmenten heb ik kunnen verzamelen
bij oplettendheid van vrachtwagens gevuld met puin van beerputten
en vullingen hiervan.
Opmerkelijke vondsten zijn een paar kroezen met schitterende
taferelen erop afgebeeld, deze vondsten gedateerd rond de 15e eeuw
komen zelden voor in deze omgeving.

Ook oudere vondsten kon ik terug traceren door een zwarte brandlaag
en een veenachtige laag in de gaten te houden dat afgezet was boven
een licht grijze kleilaag.
Hier kwam veel grijs aardewerk en wit steengoed materiaal als
Jacoba uit tevoorschijn, ijzeren en bronzen spijkers, ijzeren messen,
een ijzeren olielampje, koperen veebellen, veel slachtafval van vee,
waaronder kaken en beenderen, een gouden munt en enkele
voorwerpjes dat gedateerd mag worden eind 12e begin 13e eeuw.

Verder heb ik met de detector kunnen vergaren, een aantal
pelgrimsinsignes en ampullen, deze uit tin en glas vervaardigd, en
eenzijdig geslagen penninkjes, datering 14e begin 15e eeuw.
Deze voorwerpen liggen meestal in de buurt van een kerk, dit ook
terug gewezen kan worden naar onze st.Elisabeth kerk.

Zilveren en bronzen munten, muntgewichtjes, loden gewichten,
gespen, knopen en veel andere voorwerpen die gedateerd mogen
worden tussen de 15e en de 17e eeuw.

Bouwmateriaal als kloostermoppen, tegels en ornamenten, eveneens
gedateerd tussen 15e en 17e eeuw.

Dat Grave veel belegeringen heeft gekend is te lezen in onze
geschiedenis boeken, in 1568 kwamen de Spaanse troepen al naar
Grave dat al snel opgevolgd werd door andere bezettingen.
Zo heb ik aangetroffen, loden musketkogels, ijzeren kanonskogels,
furket=musketvork waar het geweer in gelegd werd, een kuras of
borstharnas, uniform gespen en knopen uit verschillende eeuwen.

Ook ben ik in het bezit gekomen van een uurwerk van een gouden
zakhorloge, echter het klokje is gemaakt in Bois le duc ( s-
Hertogenbosch )
De bezitter, dat een Fransman was heet Jean Barthon, ook deze naam
staat gegrafeerd in het klokje, en onderzoek naar deze Fransman leverde
op dat het gaat om:

MONTBAS ( Jean of Johan Berton de ) of ( naar de uitspraak )
MOMBAS, Fransman van geboorte, leefde, omstreeks het midden der
17e eeuw te 's Hage op een grooten voet, en werd dikwerf door den
jonge Willem III bezocht. Hij werd kort voor het uitbreken van den
oorlog in bezending naar het Franse hof, en toen deze uitgebroken was
( 1672 )als commissaris- generaal der ruiterij met drie regimenten
ruiterij en twee regementen voetvolk, ter bescherming der Betuwe
( door een schipbrug met het leger van den Prins van Oranje dat langs
den Ijssel gelegerd was, vereenigd ) gezonden.
Het is bekend dat hij bij gelegenheid van den vermaarden doortogt
der Franschen door den Rijn aan het Tolhuis bij Lobith zijne stelling
aan den Rijn verliet en op Nijmegen terugtrok.
Hij werd daarop gevangen genomen, en eenigen tijd in 't leger te
Bodegraven bewaard, doch ontvlugtte en nam de wijk naar Utrecht.
Ondertusschen werd hij door den krijgsraad ter dood veroordeeld en
in beeldtenis opgehangen.
Oorspronkelijk werd hij, over gepleegd verzuim in 't niet genoegzaam
verdedigen der Betuwe en 't verlaten van zijn post "inhabiel"
verklaardden lande meer te kunnen dienen en veroordeeld tot een
gevangenis van 15 jaren, op zoodanige plaats als het den prins zou
goedvinden, doch zijn vonnis werd door zijn vlugt naar 'slands vijande
verzwaard.
Hij verdedigde zich in zijne MeIEoires met den uitdrukkelijken last,
dien hij van een der Gedeputeerden te velde ontvangen had.

Bronvermelding: www.historici.nl

Het is bijna wel zo zeker dat deze Fransman, Jean Barthon tijdens zijn
vlucht ondergedoken heeft gezeten in Grave, en hier zijn zakhorloge
heeft verkocht of verloren.

En als een speld in in hooiberg vond ik ook een troffel dat gebruikt is
door archeologen van ARC tijdens archeologisch onderzoek in het
"Hart van Grave".

Binnenkort kom ik terug met de vondsten die ik gevonden heb langs de A50,
deze vondsten moeten nog voor een groot deel schoongemaakt en geconserveerd
worden, ook zal ik verschillende vondsten nog moeten dateren.
Ondertussen kunt u meer over archeologische verkenningen te weet komen
als u op Google onderstaande link intikt. Verkenningen rondom Keent
                             www.jojodewitarcheoloog.blogspot.nl

"Hart van Grave" Gestort langs de A50, vuile grond.

De grond uit de bouwput van het "Hart van Grave" is gestort naast
de A50 voor de brug Ewijk - Beuningen richting Arnhem, dit aan de
rechter kant van de snelweg over een lengte van 500 meter.
Hier heb ik drie weken lang de grond nauwlettend in de gaten
kunnen houden, ter plekke in de bouwput was dit niet mogelijk
geweest zoveel vondsten nog te kunnen bergen.

Bij het storten van deze grond werd deze stort weer eens door de 
dragline uit elkaar gezet zodat ik ook steeds met de detector het af
kon detectoren, dit werd mogelijk gemaakt door de dragline
machinist die mij steeds de gunst verleende het vlak te kunnen
aflopen naar metalen voorwerpen en ander archeologisch materiaal.

"Hart van Grave", bouwput wordt uitgegraven.

Het zand en puin, genoemd vuile grond ( stort ) uit de bouwput
van het "Hart van Grave" word uitgegraven en afgevoerd en
gestort naast de A50 voor de brug van Ewijk - Beuningen.
aan de rechter zijde van de snelweg, dit over een lengte van
500 meter. Dit als ophoging voor een geluidswal.

Ook rondom de carillon toren word helemaal
vrij gelegd van grond.

Er zal meer dan 3 meter grond onder het maaiveld uitgegraven worden.

Vrachtwagens rijden af en aan om het zand af te voeren
dat naast de A50 word gedeponeerd, dit voor ophoging
en aanleg geluidswal.

"Hart van Grave" afgezet met schutting.

De opgraving dat uitgevoerd is door ARC heeft zijn sporen achtergelaten,
veel botresten, aardewerkfragmenten en ander materiaal als hout van ton
putten, fragmenten houten palen zijn nog tevoorschijn gekomen tijdens het
egaliseren van het terrein waar ik nog even een kijkje mocht nemen.
Helaas is tijdens deze opgraving niet gekozen voor behoud van vondsten,
min of meer is hier gekozen zo veel mogelijk sporen vast te leggen.
Gebleken is dat de gemeente Grave gekozen heeft, het onderzoek toe te
splitsen op een paar heel specifieke thema's.
Dat betekent dat sporen en resten die geen relatie hebben met deze thema's
weliswaar gedocumenteerd worden ( dat wil zeggen, vastgelegd worden op
de vlaktekening en op foto's ), maar dat ze volgens de gemeente Grave niet
verder hoeven worden onderzocht.
Hier hebben waarschijnlijk financiële of economische belangen meegespeeld,
helaas heeft dit er toe geleid dat een groot deel van de vondsten uit beerputten,
volgens andere personen ( de schatkamers ) verloren zijn gegaan.
Hieruit hadden veel dateringen uit kunnen voortvloeien die nu helaas verloren
zijn gegaan, de stenen beerputten werden gewoon gekanteld waar verder
geen aandacht aan werd geschonken.
Een gemeente die als bevoegd gezag optreed mag zonder meer beslissen om
maar een deel van de archeologische resten te ( laten ) onderzoeken, omdat
zij nu eenmaal ook rekening moet houden met andere
( financiële of economische ) belangen.


Heb zelf een gesprek gehad op het gemeentehuis met betreffende personen
en voorgesteld meer aandacht te besteden aan alle thema's die tevoorschijn
kunnen komen op het terrein, dit in samenwerking met ARC en met meerdere
amateur archeologen het terrein op te graven.
Op dit voorstel is nooit gereageerd, en nu word geconstateerd door hen dat
veel sporen en vondsten achteraf verloren zijn gegaan en bij mij terecht zijn
gekomen, en dat had achteraf niet mogen gebeuren.


We moeten het met de gegevens doen die worden aangedragen, de vondsten
die verloren zijn gegaan, de vooruitzicht zal nu dan ook zijn, "bouwen aan de
toekomst"


Samen de hond uitlaten aan de maas, een stukje fietsen naar het park,
gezellig samen ontspannen op het terras, met een goed boek in de binnentuin
of haven, maar uiteindelijk is de motto, wonen in het "Hart van Grave".

Oude panden die op de Markt, Hoofdsestraat
en in de scherenstraat hebben gestaan.

Oude panden die op de Markt, Hoofdsestraat
en in de scherenstraat hebben gestaan.

"Hart van Grave" opgraving wordt uitgevoerd door ARC, houten palen.

De oudste sporen van bewoning waren houten palen die op 
diepere gedeeltes tevoorschijn kwamen, waarschijnlijk van de 
eerste bewoners van Grave die in de Middeleeuwen hier hun 
boerderijen hebben gebouwd.

De palen bestaan merendeel uit eikenhout
maar ook zacht houten palen zijn aangetroffen,
datering zal ter zijne tijd bijgeschreven worden.

Verticale ingeslagen houten palen.

Mogelijk de paal waar de hijspaal heeft gestaan waar weer de 
emmer aan heeft gehangen waar water mee uit de put 
werd geschept. U ziet even voor de paal een put liggen.

Een van de vele houten palen die tijdens de 
opgraving zijn aangetroffen.

"Hart van Grave", opgraving wordt uitgevoerd door ARC, greppel - boerderij.

                                                                                                               

Hier zien we een greppel dat mogelijk de zijgevel van een in heeft
gestaan, kort erom heen staan houten palen dat dragers geweest
kunnen zijn, gezien de greppel vol ligt met veel organisch materiaal
brokken huttenleem en veel houtskool gaan we hier van uit dat
deze boerderij geheel afgebrand is, de zwarte contouren zijn in
de wand nog duidelijk te zien.
Zo ik heb mogen horen zouden deze sporen ergens
eind 13 e begin 14 e eeuw dateren.
fragmenten van steengoed kannen, kruiken en bekers
zijn in deze sporen tevoorschijn gekomen.
Jacoba kannen en drinkgerei.

Greppel lopende de hoek om met
eiken houten palen er om heen.

Een dikke plank dat meer als 10 cm dik is, lag in een hoek
van de boerderij, of deze een functie had van een vloer of
kist zal nog onderzocht worden. 

"Hart van Grave", opgraving wordt uitgevoerd door ARC, ton putten.

Beerputten en waterputten gemaakt van boom en wijnvaten.
De bomen werden uitgehold en in de boden geschoven,
deze bomen die een diameter hadden van 100 cm
konden wel tot 3 meter lang zijn.

Ton putten zijn meestal in gebruik geweest om haar wijn in 
te bewaren, bestond uit een aantal duigen en dat met wilgen 
bij elkaar werden gehouden.

Of wel genoemd wijnvaten ( tonnen ).

Veel tonnen, wijnvaten werden aangetroffen tijdens de opgraving.

Omdat de wijnvaten niet zo groot waren werden de bodems 
uit de vaten geslagen en hierin werd weer een volgend vat 
geschoven, zo zijn er weleens 4 of 5 vaten in elkaar gestapeld 
op elkaar aangetroffen.

Deze vaten, tonnen werden al in de 14 e eeuw gebruikt
voor beerputten en waterputten.

Veel tonnen werden hier aangetroffen en met de dragline uitgeschept,
en regelmatig door elkaar gehutseld.

Heb deze hierboven verzameld, mocht deze mee naar huis nemen,
thuis schoongemaakt bleek al gouw dat hier tekens Huismerken )
van de tonnen maker in stonden gebeiteld.

Deze duigen die in de volle zon werden gezet zijn
geheel verloren gegaan.

Zo ook deze duigen zijn verloren gegaan.

Ook deze balk heeft de zon niet overleeft
en is verloren gegaan.

De duigen die ik gewassen heb, zijn weer ingeleverd 
voor bestudering bij ARC.

En zie hier op een van de duigen, inscriptie
van de tonnen maker.


Voorgesteld heb ik tijdens deze opgraving of ik de duigen mocht wassen,
mocht helaas de duigen niet wassen, de vaten werden door de dragline
gewoon uit de bodem gegraven en door elkaar gehutseld, verder werd niet
meer om gekeken naar de wijnvaten en zijn in de stort terecht gekomen.
Wat jammer is dat er geen houtmonsters van deze duigen zijn genomen
en niet meer schoongemaakt zijn, ook deze vondsten kunnen
een goede datering leveren.