Hart van Grave, opgraving wordt uitgevoerd door ARC, beerputten.

Bijna een complete fundering overzicht van een woonhuis
met beerput en keldertjes.
Er zaten zoveel beerputten in het "Hart van Grave" dat op een
gegeven moment de batterijen van het toestel leeg waren,
helaas kon ik niet alle putten vastleggen met mij fototoestel,
( meer dan 50 stuks ). Maar de meeste putten hieronder
afgebeeld spreken voor zich dat de huisvesting groot is geweest
door de eeuwen heen op zo'n klein oppervlakte.

Zo ook beerputten met dubbele ingangen, omdat er wel eens
meerdere panden op zo;n put aangesloten waren.

Putten die niet helemaal vol met zand zaten
deze waren aangezakt.
Pleetje's uit de 16 e tot in de 19 e eeuw kunnen buitentoiletten zijn,
ook binnen wc'tjes waren in de loop van alle eeuwen in trek.
alle gebouwtjes van iets meer dan een meter in vierkant, met een
houten vlonder dat op een rechthoekige kastje was getimmerd,
waar men boven op een gat ging zitten, indien eerst de deksel was 
verwijderd. Hier kon men rustig de behoefte doen, dat niet lang
duurde vanwege de stank dat naar boven kwam, de uitwerpselen 
vielen naar beneden en een gestapelde put van bouwstenen waar
het tussen bleef liggen, en af en toe afgedekt werd met huishoudelijk
afval op de beer om de stank te dempen.

Zo zijn in de 19 e eeuw nog putten gebruikt waar gres pijpen op
aangesloten waren, mogelijk om hier hemelwater in af te voeren.

Hier een put met een enkele steen gelegd.

De beerput werd periodiek geleegd met een gieremmer, een
bak in emmer vorm met daaraan een lange houten steel.
Veel van deze putten zijn tijdens de bouw ingemetseld, tussen
tussen fundamenten, onder fundamenten, op binnenplaatsen,
tussen steegjes, zelf binnenhuis, op de raarste onmogelijke plaatsen
zijn de beerputten tevoorschijn gekomen.
En vergeet niet de diepte, de een 50 cm onder het maaiveld,
de andere put kon wel tot anderhalve meter onder het maaiveld liggen.
Een mooi voorbeeld, zie hierboven, een put onder fundament. 

Een put die met dubbele steen is opgestapeld.

De meeste putten zijn met de sloop van de panden in de Scherenstraat
en in de Hoofdsestraat als op de Hoofdwagt in de jaren
60 - 70 van de vorige eeuw beschadigd geraakt, de meeste
koepels van putten zijn toen al stuk getrokken en verwijderd.

Hier een put achter een fundering.

De putten werden regelmatig geschept ( half of helemaal leeggemaakt )
om weer geruime tijd de menselijke als dierlijke uitwerpselen te deponeren
in deze onderaardse opslagruimte's genoemd de beerput.
Meestal kunnen we zien aan de koepel of deze verstoord is geweest,
een oude put bestaat kloostermoppen, de jongere putten, hier is de
koepel dichtgemetseld met IJsselsteentjes of met waalformaat.
Om de put te kunnen scheppen werd een deel van de koepel
verwijderd om hem te kunnen scheppen, later werd deze weer
dichtgemetseld, dit gebeurde meestal weer met gerecycled
bouwstenen van alle voorkomende tijden dat in de buurd
verzameld was.

Deze beerput zit nog voor de helft in in de wand.